SOWA OPAC : Katalog

7 wyników

Książka

W koszyku

oceń

Autor

Koprowski Marek A. (1947- ).

Forma i typ

Książki. Publikacje popularnonaukowe. Książki

Temat

Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów (OUN). Ukraińska Powstańcza Armia (UPA). Akcja "Wisła" (1947-1950). II wojna światowa (1939-1945). Polska. Ukraina.

Gatunek

Opracowanie.

Dziedzina i ujęcie

Historia.

Bibliografia na stronach [313]-322. Indeks.

Na przełomie lat 1946–1947 sytuacja w południowo-wschodniej Polsce daleka była od stabilizacji. Wsie ukraińskie w dalszym ciągu stanowiły zaplecze UPA. Najgorzej było w Bieszczadach i na Pogórzu Przemyskim. Ocena Sztabu Generalnego WP była jednoznaczna: „[…] Na terenie powiatów przemyskiego, sanockiego i leskiego większość ludności ukraińskiej i mieszanej współpracuje z bandami UPA”. Ukraińcy stanowili na tych obszarach 85 proc. mieszkańców. Działaniom OUN-UPA sprzyjał górzysty, silnie zalesiony teren, słabo rozwinięte sieci dróg, a w zasadzie ich brak, a także mała liczba ośrodków miejskich i garnizonów wojskowych. UPA zbudowała tam sieć bunkrów, kryjówek, w których rozlokowano składy materiałowe oraz szpitale. Sotnie „Chrina”, „Bira” i „Stacha” czuły się tu jak prawowici gospodarze, nie bardzo przejmując się istnieniem państwa polskiego. Doraźne działania, podjęte przez grupę operacyjną oddziałów WP i KBW, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. By skończyć z OUN-UPA, postanowiono połączyć zmasowaną operację przeciwko oddziałom UPA z przesiedleniem ludności ukraińskiej na Ziemie Zachodnie i Północne. W tym celu powołano Grupę Operacyjną „Wisła”. Historycy ukraińscy chcą wyizolować akcję „Wisła” z całego procesu dziejowego lat czterdziestych i stosunków polsko-ukraińskich. Nazywają ją „zbrodnią komunistyczną”, „czystką etniczną”, a nawet ludobójstwem. Twierdzą, jak pisze Roman Drozd, że „Ukraińców ukarano dlatego, że byli i chcieli być Ukraińcami”. Nie chcą za to przyznać, że ich pobratymcy wymordowali Polaków na Wołyniu tylko dlatego, że byli Polakami.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Akcja "Wisła" '47 : komunistyczna czystka etniczna / Grzegorz Motyka. - Wydanie pierwsze. - Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2023. - 424, [8] stron : fotografie, ilustracja ; 25 cm.

Autor

Motyka Grzegorz (1967- )

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Temat

Grupa Operacyjna "Wisła" Akcja "Wisła" (1947-1950) Czystki etniczne Dyskryminacja etniczna Łemkowie Stalinizm Ukraińcy Polska

Gatunek

Opracowanie

Dziedzina i ujęcie

Historia

Bibliografia na stronach 406-416. Indeks.

Szczere i uczciwe rozliczenie bolesnej karty w historii polsko-ukraińskiej. To książka, którą ktoś musiał w końcu napisać. Bez stereotypów i uprzedzeń, bez wybielania żadnej stron, ale i bez szukania „złotego środka” tam, gdzie go nie ma. Jej autor, profesor Grzegorz Motyka, jest wybitnym specjalistą w dziedzinie historii najnowszej Kresów Wschodnich. Jego poprzednie publikacje, jak Wołyń ’43, zostały bardzo dobrze przyjęte zarówno przez czytelników, jak i krytyków oraz świat akademicki. Akcja przesiedleńcza oznaczona kryptonimem „Wisła” była pokłosiem konfliktu polsko-ukraińskiego. Ale okazała się przede wszystkim tragedią nie polityków i zbrojnych bojówek, a zwykłych ludzi – polskich obywateli. W jej wyniku wysiedlono ponad 140 tysięcy osób. Decyzja partyjnych dygnitarzy na zawsze zmieniła zarówno życie przesiedlonych, jak i kolejnych setek tysięcy ich potomków. W bezprecedensowy sposób wyludniono południowo-wschodnie połacie kraju, a opustoszałe wsie Beskidu Niskiego i Bieszczadów do dziś są świadectwem tego dramatu. Akcja Wisła ’47 jest również historią początków totalitarnego ustroju w Polsce. Znakomicie pokazuje mechanizmy jego działania, bezwzględność aparatu siłowego i propagandowe zakłamanie. A nade wszystko jest to książka o ludzkiej krzywdzie. Akcja „Wisła” nie była epizodem, była największą operacją tego typu w dziejach PRL-u. Bez tej historii nie da się zrozumieć relacji polsko-ukraińskich.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Tak było w Bieszczadach : walki polsko-ukraińskie 1943-1948 / Grzegorz Motyka. - Warszawa : Oficyna Wydawnicza Volumen, 1999. - 551, [1] strona ; 23 cm.

(Historia Najnowsza)

Autor

Motyka Grzegorz (1967- ).

Forma i typ

Książki Publikacje naukowe

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) Akcja "Wisła" (1947-1950) II wojna światowa (1939-1945)

Dziedzina i ujęcie

Historia

Indeksy.

Bibliografia.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Zostały tylko kamienie : akcja "Wisła": wygnanie i powroty / Krzysztof Potaczała. - Warszawa : Prószyński i S-ka - Prószyński Media, 2019. - 334, [2] strony, [8] stron tablic : fotografie, mapa ; 21 cm.

(Reportaż)

Autor

Potaczała Krzysztof

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Temat

Akcja "Wisła" (1947-1950) Bojkowie Łemkowie Pamięć zbiorowa Stosunki etniczne Wysiedlanie Polska

Gatunek

Reportaż

Dziedzina i ujęcie

Historia

Bibliografia na stronach 332-[335].

Akcja "Wisła" to wciąż niezamknięty rozdział polskiej historii. Bolesny, drażliwy, niewygodny. Kwestią przymusowych wysiedleń Ukraińców z południowo-wschodniej Polski zajmowali się i wciąż zajmują uczeni, publicyści i politycy. Dlaczego zastosowano zbiorową odpowiedzialność wobec blisko stu pięćdziesięciu tysięcy obywateli polskich narodowości ukraińskiej? Nazwano ich bandytami, wrogami Polski Ludowej? Nawet tych, którzy mieli zaledwie kilka lat lub byli stojącymi nad grobem starcami? Reportaż Krzysztofa Potaczały ukazuje różne odcienie zbrojnego konfliktu ukraińsko-polskiego na rubieżach Rzeczypospolitej. Autor dotarł nie tylko do intrygujących dokumentów, lecz przede wszystkim do uczestników wydarzeń. Polacy i Ukraińcy - krewni i dawni sąsiedzi - byli milicjanci, funkcjonariusze aparatu bezpieczeństwa i żołnierze opowiadają, jak wyglądało wówczas ich życie i przed jakimi stawali wyborami. Zamieszczone w książce relacje stanowią niezwykłe świadectwo czasów bratobójczej wojny, pokazują, że żadna ze zwaśnionych stron nie miała czystych rąk. Operacja "Wisła" nie zakończyła się wraz z wypędzeniem na Ziemie Odzyskane Ukraińców i mieszanych rodzin ukraińsko-polskich - trwa w przekazywanej z pokolenia na pokolenie pamięci. To wspólna pamięć Polaków i Ukraińców, choć w dużej mierze rozumiana i odczuwana inaczej; nacechowana nieufnością, pretensją i niechęcią do wybaczenia win. Ale nadzieja na pojednanie nie gaśnie.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Syrop z piołunu : wygnani w akcji "Wisła" / Paweł Smoleński. - Wołowiec : Wydawnictwo Czarne, 2017. - 221, [3] strony ; 23 cm.

(Reportaż)

Autor

Smoleński Paweł (1959- ).

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Akcja "Wisła" (1947-1950) Ukraińcy. Wysiedlanie. Polityka narodowościowa. Polska.

Gatunek

Reportaż

Bibliografia na stronach 221-222.

Po zmianie granic w Polsce Ludowej zostało siedemset tysięcy Ukraińców. Nie pasowali do nowej wizji państwa, dlatego wiosną 1947 roku władze postanowiły „rozwiązać ostatecznie problem ukraiński”. Rozpoczęto deportacje, które objęły wszystkich „podejrzanych o ukraińskość”, włączając Łemków i mieszane rodziny polsko-ukraińskie. Zmasowana akcja trwała trzy miesiące. Niektórzy badacze przyjmują, że zakończyła się na przełomie września i października 1947 roku, ale mniej systematyczne wywózki ciągnęły się jeszcze przez wiele lat. W sumie wywieziono około 140-150 tysięcy osób. W wielu wsiach w Bieszczadach, Beskidzie Niskim, na Lubelszczyźnie i Chełmszczyźnie zapadła cisza. Wysiedleni zamieszkali kilkaset kilometrów dalej, w okolicach Olsztyna, Morąga, Giżycka, Węgorzewa, w Zielonogórskiem, na Dolnym Śląsku i Pomorzu Zachodnim. Odtąd towarzyszył im strach, przekazywany z pokolenia na pokolenie.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Autor

Ziemiec Krzysztof (1967- ).

Forma i typ

Książki. Literatura faktu, eseje, publicystyka. Książki

Przynależność kulturowa

Literatura polska.

Temat

Akcja "Wisła" (1947-1950) Bojkowie. Łemkowie. Polityka narodowościowa. Ukraińcy. Wysiedlanie. Polska.

Gatunek

Reportaż

Dziedzina i ujęcie

Historia.

Akcja wysiedlania ludności ukraińskiej z południowo-wschodniej Polski rozpoczęła o świcie 28 kwietnia 1947 r. i trwała około trzech miesięcy. Działania prowadzone były często w sposób brutalny i bezwzględny. W ciągu kilku miesięcy na Ziemie Zachodnie i Północne przymusowo przesiedlono ponad 140 tys. Ukraińców. Operacja wywózki przebiegała zazwyczaj w sposób dość brutalny i bezwzględny. Ludność zmuszana była do opuszczania swoich domów w ciągu 2-3 godz. Wysiedlone wsie rabowano, a często później też palono albo zasiedlano przez nowych osadników. Tak aby nikt już nie mógł tam wrócić. Bezpośrednim pretekstem dla rozpoczęcia deportacji stało się zastrzelenie 28 marca 1947 w okolicy Baligrodu wiceministra obrony narodowej gen. Karola Świerczewskiego. Wobec zamieszkujących południe Polski Ukraińców zastosowano zbiorową odpowiedzialność. Krzysztof Ziemiec oddaje pieczołowicie relacje spotkanych świadków – bohaterów tamtych wydarzeń, do których docierał nie tylko na terenie południowo wschodniej Polski ale także na Warmii, Mazurach, Pomorzu, gdzie już zostali. Ich wspomnienia, dziś po 70 latach, są wciąż poruszające. Autor nie próbuje ani moralizować ani oceniać politycznie decyzji ówczesnych komunistycznych władz. Jak i motywów którymi kierowali się zarówno oni jak i walczący tuż po wojnie z Polakami członkowie band UPA. W swoich reporterskich opisach historii konkretnych osób pokazuje natomiast jak bardzo skomplikowana po wojnie stała się sytuacja na Południu kraju a zarazem jak mało istotna dla rządzących była wielka krzywda konkretnych rodzin i często zupełnie niewinnych ludzi. Jak bardzo poprzez zastosowanie bezwzględnie zbiorowej odpowiedzialności, zniszczono też bezpowrotnie kulturową i etniczną różnorodność południowo-wschodniej Polski. Jak bardzo do dziś ta rana dla wielu jest niezabliźniona. Krzysztof Ziemiec, dziennikarz TVP1, autor licznych wywiadów, publikacji prasowych i pozycji książkowych – w latach 80 jako młody chłopak wielokrotnie wyprawiał się z plecakiem w Bieszczady. Zdołał wtedy jeszcze na własne oczy zobaczyć resztki zburzonych malutkich cerkwi czy nadpalone i opuszczone przed laty chałupki albo leśne zapomniane cmentarze z „innymi” krzyżami i napisem KŁADOWISZCZE. To wówczas od miejscowych i innych podobnych nam górskich łazików dowiedział się o mieszkających tam przed laty Ukraińcach, Łemkach i Bojkach i tym co działo się w tej okolicy tuż po wojnie - czyli o Akcji Wisła, która zmusiła ludność ukraińską albo polską ale należącą do koscioła prawosławnego, do opuszczenia ich rodzinnej ziemi.

dostępna do wypożyczenia

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 94(438) (1 egz.)

Książka

W koszyku

oceń

Ukraińcy / Piotr Zychowicz. - Poznań : Dom Wydawniczy Rebis, 2022. - 436 stron, [32] strony tablic : faksymile, fotografie, portrety ; 23 cm.

(Opowieści niepoprawne politycznie / Piotr Zychowicz ; 6)

Autor

Zychowicz Piotr (1980- ).

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Bandera, Stepan (1908-1959) Bocheński, Adolf (1909-1944). Józewski, Henryk (1892-1981). Koch, Erich (1896-1986). Świerczewski, Karol (1897-1947). Szeptycki, Andrzej (1865-1944). Armia Krajowa (AK) Ukraińska 14 Dywizja Grenadierów SS-Galicja Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów (OUN) II wojna światowa (1939-1945) Akcja "Wisła" (1947-1950) Kozacy Ludobójstwo Pogromy Żydów Stosunki etniczne Tożsamość narodowa Ugoda hadziacka (1658) Ukraińcy Wielki głód na Ukrainie (1932-1933) Zbrodnia wołyńska (1943-1944) Huta Pieniacka (Ukraina, obw. lwowski, rej. brodzki ; wieś nieistniejąca) Lwów (Ukraina, obw. lwowski) Polska Sahryń (woj. lubelskie, pow. hrubieszowski, gm. Werbkowice) Ukraina Wołyń (Ukraina ; kraina historyczna)

Gatunek

Antologia Publicystyka Wywiad dziennikarski

Dziedzina i ujęcie

Historia

Wcześniejsze tytuły serii: Niemcy, Sowieci, Żydzi, Żydzi 2, Alianci.

Indeks.

Ludobójstwo na Wołyniu, akcja „Wisła”, krwawa wojna o Lwów. Pogromy polskich dworów na Rusi, Pakt Piłsudski - Petlura, Wielki Głód i Dywizja SS-Galizien. Fatalne błędy II RP i terroryzm OUN. UPA kontra AK. Piotr Zychowicz w swojej nowej książce opisuje najbardziej kontrowersyjne wydarzenia z tragicznej historii relacji polsko-ukraińskich. Bez upiększania i brązu. Bez hurra-patriotycznej cenzury i politycznej poprawności. Zychowicz pisze o tragicznym XX wieku - gdy Polaków i Ukraińców poróżnił krwawy konflikt o ziemię - ale cofa się również do czasów powstania Chmielnickiego. Czy fiasko ugody z Kozakami i budowy Rzeczypospolitej Trojga Narodów było największą zaprzepaszczoną szansą w dziejach Polski? Agresja rosyjska z 2022 roku spowodowała, że Polacy i Ukraińcy nigdy nie byli ze sobą tak blisko. To dobry moment aby wyjąć historyczne trupy z szafy i w uczciwy sposób rozliczyć się z historią. Prawdziwe pojednanie musi być oparte na prawdzie.

aktualnie wypożyczona

1 placówka posiada w zbiorach tę pozycję. Rozwiń informację, by zobaczyć szczegóły.

Wypożyczalnia dla dorosłych

Wszystkie egzemplarze są obecnie wypożyczone: sygn. 93/94 (1 egz.)